Frysk >>
De Gysbert Japicxpriis is de grote prijs van de Friese literatuur. De naam verwijst naar de zeventiende-eeuwse Friese renaissancedichter Gysbert Japicx, geboren in Bolsward. De prijs werd in 1947 ingesteld door het provinciaal bestuur. Dichter Obe Postma was in dat jaar de eerste prijswinnaar.
De toekenningsfrequentie veranderde een paar keer in de loop van de tijd. Tegenwoordig wordt de prijs om de twee jaar uitgereikt, de ene keer voor proza, de andere voor poëzie. In 2017 wordt de prijs voor de 35ste keer toegekend.
Gedeputeerdee Staten van Fryslân kiezen de prijswinnaar op basis van het advies van de zogenaamde advyskommisje. Deze commissie wordt door GS geïnstalleerd op voordracht van Tresoar, dat met het van kracht worden van de beleidsnota cultuur, taal en onderwijs Grinzen oer van 2013 belast is met de organisatie van de prijstoekenning en -uitreiking. In de jaren daarvoor droeg de Fryske Akademy de adviescommissie voor en verzorgde het provinciaal bestuur zelf de prijsuitreiking.
Het prijsbedrag in 1947 bedroeg 500 gulden (€ 225), in 2015 is dat € 10.000 plus een geoormerkte subsidie van € 5000 voor het vertalen van werk van de prijswinnaar.
De prijsuitreiking vindt plaats in de stad Bolsward. In het verleden werd de bijeenkomst in de raadzaal van het historische stadhuis gehouden. Het nadeel daarvan was dat nog geen honderd aanwezigen de prijsuitreiking konden bijwonen. Daarom wordt de festiviteit vanaf 2011 gehouden in de Martinikerk, vrij toegankelijk voor belangstellenden. In deze bijeenkomst is de wethouder van cultuur van de gemeente Súdwest-Fryslân gastvrouw/gastheer. De prijs wordt uitgereikt door de gedeputeerde van cultuur. De gebruikelijke lofrede (‘laudatio’) wordt beurtelings uitgesproken door een vertegenwoordiger van de Fryske Akademy, de Rie fan de Fryske beweging en Tresoar.
Overzicht van de prijswinnaars tot nu toe: aan het eind van de Friese versie van dit artikel.
Literatuerprizen fan de Provinsje, meer achtergrondinformatie.
Literêre prizen in Fryslân, kort overzicht van alle literaire prijzen
[geplaatst 07.09.2015]