Op it kongres 'Frisian Humanities' wiene der lêzings wijd oan 200 jier De lapekoer. Hein Jaap Hilarides hold doe in lêzing oer de tematyk dêr't syn stik yn 'Utljochte' oer giet. Foto: Tekening fan Ids Wiersma by it fers 'De Boalserter merke'.
Nei de fal fan Napoleon feroare der yn Europa ek in soad op it mêd fan de taal- en letterkunde. Yn de earste helte fan de 19e iuw kaam de literatuer yn it ljocht te stean fan de ‘nije’ nasjonale identiteiten. Presys yn dy tiid skreaunen de bruorren Halbertsma harren earste wurk. Foar de Fryske literatuer wienen de âldste broer Joast en de jongste Eeltsje it wichtichst. Joast wie taalkundige, skriuwer en predikant, en Eeltsje dokter, dichter en skriuwer. Beide bruorren hienen studearre: Joast yn Amsterdam en Eeltsje yn Leien en in heal jier yn Heidelberg. De brede kennis dy’t se yn harren stúdzjetiid garre hienen, soenen se bondelje mei harren leafde foar de folksaardige kultuer fan Fryslân.
Ut dizze mjuks fan geleardens, kennis fan folksferhalen en folkslietsjes, ferheljende en dichterlike fantasy, en kennis fan en leafde foar de Fryske taal en kultuer is harren earste publikaasje yn it Frysk ûntstien: De lapekoer fan Gabe Skroar. Dit boekje soe útgroeie ta it tsjokke Rimen en Teltsjes, in standertwurk yn de Fryske literatuer mei prachtige printen fan Ids Wiersma. Yn dit masterwurk wurdt de figuer fan Gabe Skroar skepen. Hy is ek de nammejouwer fan de oarspronklike bondel ferhalen en gedichten.
Mear witte? Lês it stik 'Gabe Skroar. De gongmakker fan it Fryske skriuwen' yn de rubryk 'Utljochte'.
